Bij het stukje over het diafragma schreef ik over de 3 componenten waardoor je in staat bent de juiste belichting voor je foto in te stellen :
Diafragma ( hoeveel licht valt er op de sensor)
Sluitertijd ( hoe lang valt het licht op de sensor)
Iso - waarden ( de gevoeligheid)
In tegenstelling tot het diafragma wat zich in het objectief bevind, wordt de sluitertijd vanuit de body van de camera geregeld.
In de body van de camera zit de spiegel en daarachter de sluiter die bestaat uit twee "gordijntjes".
Met het instellen van de sluitertijd bepaal je hoe lang het licht op de sensor van je camera valt.
Wanneer je op de ontspanknop van je spiegelreflexcamera drukt om een foto te maken, gaat de tijd dat de sensor wordt belicht in. Eerst klapt de spiegel omhoog en vervolgens openen de zgn. gordijntjes zich om het licht op de sensor te laten vallen die direct achter de gordijntjes zit.
De tijd dat de sluiter geopend is en het licht op de sensor valt is de sluitertijd en is het zaak om je camera stil te houden om onbedoeld bewogen foto's te voorkomen.
De reeks getallen ( oftewel stops) ziet er als volgt uit:
2", 1", 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/8000
Een getal met " erachter ( 1ste en 2de getal in de bovenstaande reeks) geeft hele secondes aan. De getallen met de breuklijn worden zonder 1/ weergegeven op je display en geven delen van een seconden aan.
Het is dus belangrijk om goed op te letten wat er op je LCD scherm staat. Is dat 8" of is dat 8 ( hetgeen dus 1/8 deel van een seconde is).
Zoals scherptediepte in je foto samenhangt met het diafragma, zo hangt bewegingsonscherpte samen met de sluitertijd.
Gebruik je een snelle sluitertijd dan kan je een bewegend onderwerp "stilzetten". In fotografische termen noemen we dat het 'bevriezen' van je onderwerp. Je ziet dat veel in de sportfotografie.
Gebruik je een langzame sluitertijd dan kan je je onderwerp beweging meegeven, waardoor je foto dynamiek krijgt. Deze techniek zie je veel terug in landschapsfotografie bij opnames van o.a.water. Bij een waterval een snelstromende rivier zal het water als een zachte sluier op de foto verschijnen.
Sluitertijd is 3.0 sec.
Een kortere of langere sluitertijd zal je moeten compenseren door verandering in het diafragma aan te brengen om een over- of onderbelichte foto te voorkomen.
Ga je een stilleven fotograferen zoals een beeld of een bloemstuk dan maakt het niet uit met welke sluitertijd je fotografeert. Dat kan 1/125 zijn of 1/2000, het bloemstuk of beeld komt toch niet in beweging. De enige invloed die het heeft is dat van de sluitertijd op het diafragma.
Als je uit de hand fotografeert is het dan wel van belang dat de sluitertijd boven een bepaalde grens blijft om onbedoelde bewegingsonscherpte te voorkomen. Een vuistregel voor het uit de hand nemen van foto's, is dat de belichtingstijd in seconden korter moet zijn dan 1 gedeeld door het brandpuntsafstand van de lens.
Dus fotografeer je met een lens van 200mm zal de sluitertijd 1/200 of korter moeten zijn.
Ben je gedwongen een langere sluitertijd gebruiken, bijv. bij nachtopnames, is het statief een uitkomst.
Niet alleen bij stromend water maar ook bij stilstaande onderwerpen is af en toe leuk om bewust voor een lange sluitertijd te kiezen voor een creatief effect aan je foto. Overdag bij helder weer zal je foto waarschijnlijk overbelicht zijn daarom is een ND filter raadzaam. Deze werkt als een zonnebril maar dan voor je camera.
Bij de onderstaande foto is een sluitertijd van 1 seconde gebruikt en de camera is gedurende deze belichtingstijd verticaal op en neer bewogen. Deze opname is uit de hand gemaakt, een statief is handiger.
Creatieve keuze: Bovenstaande foto's zijn binnen een minuut van dezelfde bloemen in de tuin gemaakt. Linker foto met een sluitertijd van 1/250 sec. en de rechterfoto met 1 sec. en zoomburst ( het draaien aan de zoomlens in die ene seconde dat de sluiter open staat)
Wil je meer weten over fotografietechnieken, je camera leren kennen en betere foto's maken? Reserveer dan een plaatsje in de workshop . Of bestel het e-book "Nooit meer op de automatische stand".
Ook mijn Facebook-pagina vul ik regelmatig aan met nieuwe fototips. Als je de tips niet wil missen is het misschien handig om de pagina te liken.
Dit artikel delen:
Reactie schrijven
Catherine Boone (zaterdag, 19 februari 2022 08:45)
Opnieuw een heel educatief, informatief en leerrijke tekst. Daar leer je echt van. En zeker me de foto's erbij maakt het ook allemaal interessant.