Hoe zorg voor je een goede COMPOSITIE

Riomaggiore, Cinque Terra, Italie | Compositie

Hoe zorg je voor een goede compositie?

In de vorige blogjes staan handvatten om technisch gezien een mooie foto te maken.

Maar om een foto aantrekkelijk te maken voor de kijker moet de compositie ook in orde zijn.

Dit heeft niet zozeer met techniek te maken maar meer met inzicht en gevoel, alhoewel er wel een aantal regels bestaan om je foto sprekender, mooier en interessanter te maken.

 

Het is geen must en je mag ze ook direct weer naast je neer leggen, maar het is wel handig om ze in je achterhoofd te houden bij het fotograferen om een bepaald resultaat te behalen.

 

Plaatsing van de horizonlijn

Landschapsfoto's maak je aantrekkelijker door de horizon niet in het midden te plaatsen. Bij een mooie lucht kies je voor een lage horizon. Gaat het meer om het onderwerp op de grond of is het een grijze dag en dus een grauwe en oninteressante lucht dan kies je ervoor om de horizon hoog in beeld te plaatsen.

De horizon in het midden is eigenlijk not done volgens de regels, uitgezonderd bij foto's met reflecties ( die er zijn om te overtreden ;) )

 

 

Kootzwijker Zand. | Compositie

Een hoge horizon om het gras te benadrukken waardoor het oog als vanzelf naar de boompjes wordt geleid. 

Veld koolzaad, rapeseed. | Compositie

Een lage horizon om twee redenen:

Een interessante wolkenlucht en het blauw van de lucht versterkt weer het geel van het koolzaad

Zwembad op windstille avond

Reflecties van de parasols in het water: Horizon in het midden.

Erasmusbrug, Rotterdam onder dreigende wolken

Ook hier heb ik de horizon in het midden gelaten om de eenvoudige reden dat ik zowel de lucht als het onderwerp ( de Erasmusbrug en de aak op de voorgrond) in beeld wilde hebben. In dit geval versterken ze elkaar

Regel van derde/ Gulden snede en kijkruimte

Ook voor objecten geldt:

Zet je onderwerp niet in het midden van je beeld. Als je het onderwerp op 1/3e of 2/3e van het beeld plaatst, creëer je meer spanning in je foto. Dit is makkelijk te realiseren door denkbeeldig een boter-, kaas-, en eierveld over je beeld te plaatsen en het object op één van de snijlijnen te zetten.

Bij veel camera's is het mogelijk de instellingen in het menu zo aan te passen dat je in de zoeker het raster zichtbaar maakt zodra je de ontspanknop half indrukt.

 

Geef je onderwerp als het een mens of dier betreft ook kijkruimte. 

 

Meisje gefotografeerd volgens de regel van derden

De Gulden snede

Het raster helpt je om je compositie te bepalen. Het oog van het meisje valt precies op één van de snijpunten van het raster.

 

Ook heeft ze 'kijkruimte' wat zeggen wil dat ze niet met haar neus (bijna) tegen het kader aanzit.

 

Vrijmaken van de achtergrond

Om meer de aandacht op je onderwerp te vestigen in een foto kun je deze vrijmaken van de achtergrond.

Dit kun je doen door te fotograferen met een kleine scherptediepte, zodat het onderwerp scherp wordt weergegeven en de achtergrond vaag ( zie ook de foto van het meisje hierboven). Je kunt ook gaan werken met sterke contrasten in licht en kleur of je kiest voor een hele rustige achtergrond zoals een muur.

 

Dode boom in lava. La Palma| Compositie

Contrast van licht en kleur

Geaderd witje| Compositie

Wil je toch dat de aandacht naar maar één onderwerp gaat, speel dan met de scherptediepte door het diafragma helemaal open te draaien.

 

Geef diepte aan je foto's

Een foto is nu éénmaal niet driedimensionaal, alhoewel dat niet lang meer zal duren. Maar voorlopig moeten wij zelf nog zorgen dat er diepte in de foto komt en dat kun je bereiken door een object op te zoeken wat je op de voorgrond van het beeld te plaatsen, een struik of een kei o.i.d.. Je kunt deze onscherp houden zodat het oog direkt naar het hoofdonderwerp wordt geleid.

Uitzicht vanaf hoogste punt op Madeira.

Door de bloemen op de voorgrond te plaatsen ontstaat er diepte in de foto.

 

Herhaling

Een manier om de compositie van je beeld sterker te maken is het gebruik van herhalingen. Als een vorm of kleur op een of andere manier terugkomt wint het beeld aan kracht.  Een vage herhaling van je onderwerp op de achtergrond is al voldoende, dat werkt als het ware als een echo. Met meerdere herhalingen in beeld spreek je van een ritme in de foto.

Het is ook een sterke manier om diepte in je foto te creëren. Door het ene onderwerp precies schuin achter het andere te zetten, krijg je diepte. De objecten staan schuin voor en achter elkaar, je standpunt is hierbij erg belangrijk.

De vage herhaling van het hoofdonderwerp maakt de foto sterker.

Strand mer paalhoofden, Domburg| Compositie

Door je standpunt midden tussen de paalhoofden word je als vanzelf naar het einder geleid. Bovendien wordt door je standpunt het idee van symmetrie versterkt.

Paalhoofden op het strand van Domburg. Diagonaal. Compositie

Dezelfde paalhoofden maar dan vanuit een ander standpunt. Je ziet dat de diepte in deze foto veel minder is dan in de vorige. 

Rij kale bomen. Compositie

Diepte in het bos, wederom door de herhaling van een patroon of object.

Detail Erasmusbrug, Rotterdam. Compositie

En ook binnen de architectuur vind je veel herhalingen, zoals vensters in een flatgebouw of, zoals hier, de vele tuien die de metalen pijlers ondersteunen van de Erasmusbrug. Tevens vormt het geheel een mooi lijnenspel. 

 

Lijnen

Ook lijnen geven diepte, maar ook spanning aan je foto. Je kunt elementen als beekjes, muurtjes, electriciteitsdraden, weggetjes gebruiken om het oog naar je onderwerp te leiden in je landschapsfoto's. Door de lijnen van deze elementen te volgen kijk je dieper de foto in. Ook bij portretfotografie kan de lijn van bijv. een arm iets extra's meegeven aan je beeld.

 

Diepte in je foto. Lijnen strand Houlgate, Normandie | Compositie

Door vanaf een laag standpunt te fotograferen verleg je de horizon naar een hoog punt waardoor de lijnen nog langer lijken en de diepte meer versterkt

Schaduwen kunnen ook interessante lijnen vormen binnen een compositie.

Compositie portretfotografie

Diagonale lijn van de arm.

Haven Rotterdam bij ondergaande zon. Compositie

De wolken en de ronde bollen op de voor de gebouwen versterken de lijnen van de gebouwen. Zonder de wolken was de foto veel minder zeggend zijn geweest.

 

Plaats je onderwerp in een kader

Het gaat er dan om je onderwerp in een soort van (natuurlijke) omlijsting te plaatsen. Je dwingt het oog naar het onderwerp te kijken. Buiten het kader kijkt men namelijk niet.

Kaders vind je overal, als je maar goed kijkt.

Doorkijkje Alba, Piemonte, Italie. | Compositie

Kaders in de vorm van een deur in een kasteelmuur. Het oog wordt als vanzelf naar het dorp, dat je door de open staande deuren ziet, getrokken.

Herten in Amsterdamse Waterleiding Duinen. AWD. | Compositie

Zowel door de lichtval als door de takken van de bomen is een kader om het damhertje gevormd.

 

Houdt het simpel

En dit is een heel belangrijk gegeven. De kunst van het weglaten is één van de grootste wapens die een fotograaf kan hebben, ondanks dat fotografie vooral een vertellend medium is. Dus probeer niet van alles in je beeld te proppen. Je foto wordt er erg onrustig door en de kijker weet echt niet waar hij/zij naar kijken moet. De eenvoudigste foto's zijn vaak het sterkst en een simpel onderwerp zegt vaak meer dan duizend woorden.

 

Rood esdoornblad met reflectie in plas water. | Compositie

Less is More!!

 

Kader

Een heel goed en handig hulpje om de compositie te bepalen bij het fotograferen is een diaraampje of een zelfgemaakt kadertje. Hier lees je hoe je het maakt en er mee kunt werken.

 

Wil je meer weten over fotografietechnieken, je camera leren kennen en betere foto's maken? Reserveer dan een plaatsje in de workshop  . Of bestel het e-book "Nooit meer op de automatische stand". Voor info het bestellen kun je op de knop hieronder klikken.

 

 

Dit artikel delen:


Meer lezen? Hieronder vind je gerelateerde artikeltjes.



Reactie schrijven

Commentaren: 3
  • #1

    Ans (vrijdag, 22 juni 2018 14:13)

    Prachtige tips!

  • #2

    Maarten (zaterdag, 13 november 2021 10:00)

    Zo goed om weer eens de kennis op te frissen!

  • #3

    Mirjam (zondag, 14 november 2021 17:15)

    Prachtige tips, maar ik mis er eentje, ik heb geleerd dat je van links naar rechts kijkt, dus ik zou die bomen op de landschapsfoto in het begin gedraaid hebben, of is daar een andere reden voor geweest om hem zo te plaatsen, hoor het graag


©2012 MRTfotografie / Marianne Rouwendal-Tollenaar| 

 Workshops | coaching | fotografie

 Op alle afbeeldingen & teksten op deze site berust auteursrecht. Reproductie alleen na voorafgaande schriftelijke toestemming.

Tel.: 06-22277959 | K.v.K.: 32169756 | BTW: NL001956344B29